Karakter, bireyin nasıl biri olduğunu gösteren aynadır. İyi bir karakter yalnızca doğuştan gelen bir özellik değil; çevreyle, örneklerle, değerlerle, iletişimle şekillenen bir süreçtir. Özellikle erken yaşlarda bu sürece yön vermek; çocuğun sadece akademik değil, insani gelişiminin de teminatıdır.

Okul Bu İşin Neresinde?

Okul, karakter eğitiminin merkezindedir. Ancak bu süreçte tek bir sorumlu yoktur. Öğretmeni, velisi ve arkadaşlarıyla çocuk; kendini, sınırlarını ve değerlerini tanımaya başlar. Bu nedenle karakter eğitimi; "ben değil, biz" diyerek yürünmesi gereken ortak bir yoldur.

Ekip Ruhu ile Karakter İnşası

Bir çocuğun kalbine ulaşmak istiyorsak, önce birbirimizin sesini duyacağız. Öğretmenin gözlemi ve takibi, velinin ilgisi, arkadaşlarının etkisi bir araya geldiğinde çocuk, sağlıklı bir gelişim ortamı bulur. Okuldaki ekip çalışmaları, grup etkinlikleri, okula karşı aidiyet duygusu; çocuğun "sadece ben" değil, "biz" şuurunu kazanmasını sağlar.

Çocuğa hata yapma hakkı tanımak ve hatalarını yapıcı bir dille düzeltme fırsatı sunmak, onun karakter gelişiminde atılacak en kıymetli adımlardan biridir. Hatasını fark eden ve bunu telafi etmeyi öğrenen bir çocuk, hayat tecrübesi kazanmış olur.

Değerlerin Yaşanarak Öğretilmesi

Malcolm X; "En güzel nasihat, iyi örnek olmaktır." der.

Sabır, dürüstlük, paylaşma, sorumluluk… Bunlar sadece öğretilen değil, yaşatılan değerlerdir. Çocuklar dudaklarımızı değil, adımlarımızı takip eder. Erken yaşta verilen karakter eğitimi; çocuğa sadece "ne yapma"yı değil, "neden yapma"yı da öğretir. Sınıf içindeki küçük görevler, insani yardım ve sosyal sorumluluk projelerine katılım, alınan küçük sorumluluklar bile çocuğun karakter duvarına bir tuğla ekler.

Şikayet Dili Değil, Çözüm Dili

Karakter eğitimi sadece güzel sözler söylemek değil, zor anlarda doğru durabilmeyi ve güzel davranışlar sergilemeyi öğretmektir. Çocuklar bizi izlerken değil, biz yaşarken öğrenir. Evde, okulda, trafikte, sokakta, alışverişte veya sıra beklerken kullandığımız dil, sergilediğimiz tavır, verdiğimiz tepkiler onlara direkt yansır. Çocuk, ailesinin aynasıdır. Bu yüzden şikayet eden, tersleyen, olumsuz konuşan değil, çözüm üreten bireyler yetiştirmek istiyorsak; önce biz o dili konuşmalı ve o şekilde davranmalıyız.

Açık ve Aracısız İletişim

Çocuğun gelişimi ancak öğretmen, veli ve öğrenci arasında kurulacak güvenli bir iletişim köprüsüyle sağlanır. Küçük bir gözlem, zamanında yapılan bir geri bildirim, duyulan bir endişenin açıkça dile getirilmesi bile büyük dönüşümlere kapı açar. Yapıcı, aracısız ve doğrudan (mümkün oldukça yüz yüze) iletişim karakter eğitiminin sessiz öğretmenidir.

Toprağa Düşen Tohum

Çocuklarımız, gelecek ormanında kök salacak birer tohum gibi. Neye dönüşeceği, ne kadar su aldığının yanı sıra, ne kadar ilgi ve sevgi gördüğüyle de ilgili. Bu noktada uygun ve olumlu bir ortamın önemi yadsınamaz. Eğitime ömrünü vermiş, yüzlerce öğrenci ve öğretmen yetiştirmiş, çok sevdiğim bir eğitimci büyüğümün sık sık söylediği bir söz, tam da buna uyuyor:

"Ormandaki en güzel ağaç; henüz bir fidanken yeterince güneş gördüğü, zamanında suyla buluştuğu, yanındaki büyük ağacın gölgesinde kalmadığı ve bir keçi tarafından yenmeden büyüme şansı bulduğu için, en güzel ağaç olmuştur."

Karakter eğitimi de böyledir. Ne çok geçtir, ne de erken; ama en verimli zaman ilk yıllardır. Bu yıllarda çocuğun çevresini saran biz yetişkinler olarak, onlara uygun ortamı sağladığımızda, ilgimiz ve sevgimizle birlikte yürüdüğümüzde güzel bir neslin tohumlarını ekmiş oluruz.

Unutmayalım, karakter eğitimi ders değil; yaşamın ta kendisidir. Dünya spor tarihine ismini altın harflerle yazdıran Muhammed Ali Clay, bu ünvanı yalnızca ringlerdeki zaferleriyle kazanmadı. O; dünyanın, önünde saygıyla eğildiği, kişiliği, karakteri ve hayat mücadelesiyle yaptı bunu. Muhteşem bir sözü var. Konumuzu onunla nihayete erdirelim: "Yetenek sizi şöhret yapar. Karakter ise efsane."

Selam Olsun Sumud Filosuna

Bu vesileyle, Sumud filosunda yer alan vicdan ve merhamet sahibi yiğitlere, zorluklar karşısında karakterli ve dimdik duruşlarıyla dünyadaki iyi insanları yüreklendiren ve zalimleri korkutan tüm kahramanlara selam gönderelim. Çok büyük bir iş başardılar.

O erdemliler topluluğunun azmi ve cesareti, tüm insanlığa ilham versin. Yüzlerindeki tebessüm ve kararlılık, karanlıkları aydınlığa çevirsin. İyiliğin ve merhametin ışığında çocuklarımıza daha güçlü bir gelecek bırakalım. Muhabbetle.

ÖMER FARUK KONCA - EĞİTİMCİ