90 lı yıllarda ve 2000'li yılların başlarında Üniversiteden mezun olmak bir anlam ifade ediyor ve iş bulmak açısından yeterli geliyor idi. Ancak 2010'lu yıllardan sonra her il’e açılan üniversite sayılarının artması, buna bağlı olarak bilinçsiz, plansız ve programsız üniversite bölümlerinin açılması sonucunda çok fazla mezun oluşmuştur. Özellikle son dönemlerde üniversitelerdeki eğitimler teorik kalmış, gençlerin becerilerine yönelik bir eğitim olmaması ve uygulamalı çalışmaların azlığı dolayısı ile üniversite-sanayi arasında ki mesafe gittikçe açılmaktadır.

Bu sebepten dolayı son dönemde firmaların çoğu kendi beklentilerine göre personelleri yetiştirmek için akademi (BTK Akademi, Turkcell Akademi gibi) faaliyetlerini başlatmışlardır.

Bu durum sadece Türkiye ile sınırlı olmayıp dünyada da aynı problemleri içinde barındırmaktadır.

ABD’de aralarında American Association of School Librarians, National Education Association gibi derneklerin ve Lego, Microsoft, Pearson, ETS, İntel, HP, Dell, Apple, Crayola, Cisco gibi eğitim ile ilgili şirketlerin de bulunduğu 32 üyeli bir “21 Yüzyıl Yetkinlikleri” ortak çalışma grubu tarafından detaylı bir çalışma sonucu etraflı bir “21. Yüzyıl Öğrenme Çerçevesi” geliştirilmiştir. (http://www.p21.org/our-work/p21-framework). Bu çerçevede 4 bölüme ayrılarak belirlenmiştir.

1. Bölüm: Temel dersler ve 21. Yüzyıl Temaları
   *Küresel bilinç
   * Finans, ekonomi, işletmecilik ve girişimcilik okuryazarlığı
   * Yurttaşlık okuryazarlığı
   * Sağlık okuryazarlığı
   * Çevre okuryazarlığı

2. Bölüm: Öğrenme ve İnovasyon Yetkinlikleri
* Yaratıcılık ve inovasyon
* Kritik düşünme ve problem çözme
* İletişim ve işbirliği

3. Bölüm: Enformasyon, Medya ve Teknoloji Yetkinlikleri
* Bilgi okuryazarlığı
* Medya okuryazarlığı
* Bilişim ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı

4. Bölüm: Yaşam ve Kariyer Yetkinlikleri
* Esneklik ve uyum sağlayabilirlik
* İnisyatif alma ve özyönlendirme
* Sosyal ve kültürlerarası yetkinlikler
* Üretkenlik ve hesap verebilirlik
* Liderlik ve sorumluluk

Kanada da eğitim hayatına devam eden Alberta Üniversitesi yayınlamış olduğu yeterlilik beceri listesinde ise aşağıdaki maddeleri sıralamıştır.(http://www.ogrenmeyoldasi.com/kayhan-karl305-blog.html)

*Dijital çağ okuryazarlığı
* Eleştirel düşünme ve problem çözme
* İletişim
* Yaşam boyu öğrenme, öz yönlendirme ve kişisel yönetim
* İşbirlikçi çalışma ve liderlik
* Yaratıcılık ve inovasyon

ABD’de eğitim hayatına devam eden Phoenix Üniversitesi yayınlamış olduğu yeterlilik beceri listesinde ise aşağıdaki maddeleri sıralamıştır.
(http://www.phoenix.edu/forward/careers/2012/09/what-skills-will-you-need-to-succeed-in-the-future.html)

*Liderlik
* Birlikte çalışmak
* Uyum sağlayabilirlik
* İnovasyon
* Küresel vatandaşlık
* Kritik düşünce
* İletişim
* Üretkenlik ve hesap verebilirlik
* Bilgiye ulaşım, analiz ve sentez
* Girişimcilik
* Sosyal sorumluluk, kültürel, evrensel ve çevre farkındalığı

2009 yılında World Ekonomik Forumunda konuşma yapan Garry Hamel ise, “Kurumlar çalışanlardan ne bekler?” sorusuna geçen yüzyıl ile bu yüzyılı kıyaslayarak cevap verdi. Geçen yüzyılda kurumların itaat, sadakat (obedience), titiz/itinalı çalışma (diligence) ve zeka (intelligence) beklediğini, fakat artık bu özelliklerin meta, yani ticari mal (commodity) haline geldiklerini belirtti. 21. Yüzyılda bu özelliklerin yetersiz kalacağını vurguladı. Bu yüzyıl beklentileri olarak da inisiyatif alabilme/girişimcilik (initiative), yaratıcılık (creativity) ve tutku/hırs/heyecanı (passion) saydı.

Dünya Ekonomik Forumu her 5 yılda bir mutlaka yetkinlik listesi yayınlamaktadır. 2015–2020 yılı etkinlik listesi aşağıdaki gibidir.

Zoom image will be displayed

Aynı Dünya Ekonomik Forumu 2025 yılı için yayınladığı beceri listesi ise,

Zoom image will be displayed

bu becerilerin önemli olacağını belirtmektedir.

Ülkemizde bu alanda önemli araştırma yapan, yazı yazan ve bu konuda YETGEN (Yetgin Gençler) çalışması yapan Prof. Dr. Erhan ERKUT hoca ise bu konuda “Üniversitelerimiz eğitime değil öğretime odaklıdırlar. Temel işlevlerini bundan asırlarca öncesinde olduğu gibi tekdüze içerik nakli olarak görmektedirler. Fakat çağımızda içerik artık meta haline gelmiş ve değersizleşmiştir. İşverenlere nasıl mezunlar istedikleri sorulduğunda içerik değil yetkinlikler öne çıkmaktadır.” diye durumu özetlemektedir.
(https://ogrencikariyeri.com/haber/profdrerhan-erkutun-gozunden-21yuzyil-yetkinlikleri)

Bütün bu yazılanlardan sonra gençlere kazandırılması gereken 21. y.y. yetkinlikleri aşağıdaki gibi gruplandırıp çalışmalar yapmamız gerekir.

ÖĞRENME VE İNOVASYON YETKİNLİKLERİ
1. Yaratıcılık-fikir, hayal düşünme
2. İnovasyon — hayata geçirme, icraat
3. Eleştirel düşünme — merak ve şüphe
4. Problem çözme becerisi — analiz sentez paydaşlar süreç yönetimi, hayatın gerçek problemleri
5. Takım çalışması — birlikte başarabilme, benlikten bizliğe
6. İletişim becerileri — sözlü ve yazılı iletişim, okuduğunu anlama bunu topluluk önünde sunma

ENFORMASYON, MEDYA VE TEKNOLOJİ YETKİNLİKLERİ
7. Bilgi okuryazarlığı — değeri olan bilgiyi okuma ve yazma, bilgiyi tespit etme, onu bulma, işleme ve etkin kullanma
8. Medya okuryazarlığı — bilginin doğruluğunu birkaç kaynaktan teyit etme
9. Bilişim ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı — her çağın ve dönemin bilişim ve iletişim teknolojilerini takip edip kullanıcısı olmalıyız

YAŞAM VE KARİYER YETKİNLİKLERİ
10. Evirilebilme — esneklik ve uyum sağlanabilirlik, bunun için konfor alanının dışına çıkmak lazım
11. İnisiyatif alma ve öz yönlendirme — öğrendiklerini unutma ve yeniden öğrenme
12. Sosyal ve kültürler arası etkileşim — olabildiğince farklı özelliklere sahip kişilerle birlikte çalışma
13. Üretkenlik ve hesap verebilirlik — girdilerin azaltılıp çıktıların çoğaltılması,
14. Liderlik — dürüst — vizyoner — ilham vermeleri — alanlarında yetkin olmaları

Bu çalışmaları liselerde ve üniversitelerde ki gençler üzerinden yapmamız gerekir. Sadece teorik bilgiler vermekle kalmayıp, üniversitelerdeki öğrenci klüpleri, gençler üzerine çalışma yapan STK lar ile pratiğe dönüştürüp içselleştirmeleri için gayret etmelerini sağlamamız gerekmektedir.

Gerek Milli Eğitim Bakanlığımız gerekse Yüksek Öğretim Kurulu başkanlığımız gençler için yetkinlik beceri listesini çıkarıp, bunun üzerine mutlaka çalışmalar yapmaları elzem hale gelmeye başlamıştır. Bu yapılmadığı takdirde gençlerin üniversiteden kaçışları hızlanacak ve alternatif arayışları artacaktır.

MUSTAFA CANITEZ - EĞİTİM YÖNETİCİSİ